Hai moitos anos, na parroquia de Salceda, existía unha fermosa quinta chamada o pazo de Pegullal, un lugar que aínda hoxe se mantén en pé, envolto de historia e silencio. Xusto ao carón da casa grande, medra un carballo impoñente, tan vello como sabio, ao que a xente do lugar chama o Carballo de San Bieito. Ten máis de douscentos anos enriba das súas pólas, e ninguén, absolutamente ninguén, se atreve a cortalo, nin sequera a arrincarlle unha folla. Non por respecto só, senón tamén por medo. Porque conta a lenda que quen o intente, paga un alto prezo.
Din que hai moito tempo, un dos señores do pazo escoitou un rumor que lle fixo brillar os ollos de cobiza: baixo as raíces dese carballo estaba enterrado un tesouro, gardado polos antigos nobres que fundaran o Pegullal. Tesouro de ouro, din uns; de xoias, din outros. Pero el, que non era home de perder ocasións, decidiu ir el mesmo pola súa recompensa.
Así que, sen medo nin reparo, colleu un machado e achegouse ao carballo coa intención de cortalo. Mais, apenas fixo o primeiro intento, algo comezou a mudar no seu corpo. Da súa gorxa, como se dun castigo divino se tratase, comezaron a saír espullas e verrugas, feridas que lle impedían falar e case respirar. Pensou que morrería alí mesmo, baixo a sombra da árbore que tentara profanar.
Desesperado, caeu de xeonllos e fixo unha promesa: se San Bieito o curaba, el construiríalle unha capela en sinal de devoción. E din que o santo escoitou.
O señor do Pegullal sanou, e cumpriu a súa palabra. Así foi como, ao carón do vello carballo, ergueu a capela de San Bieito, que aínda hoxe se conserva. A quinta segue a ser privada, mais a devoción popular é tan fonda que cada ano, en marzo e en xullo, os propietarios abren as portas da capela para celebrar a novena do santo, mantendo viva a lenda e o respecto polo misterioso carballo.
Porque todos en Salceda saben que hai cousas que non se deben tocar, e que algunhas árbores gardan máis que follas entre as súas raíces…